زنگ اِعلان ساعت “ریپی تر Repeater” در صنعت ساعت سازی Repeater (Horology)
ریپی تر یک مکانیزم پیچیده در ساعت های مکانیکی است که توسط نواختن زنگ، زمان دقیق (ساعت و دقیقه) را با فشردن یک دگمه اعلام می کند.
تنوع ریپیترها زیاد است، ریپی تر Repeater می تواند یک زنگ اعلان ساده برای ساعت باشد و یا مکانیزم پیچیده تر برای اعلان دقیقه ها. مدلهای پیشرفته تر، صدای زنگ های متفاوتی برای اعلان ساعت و دقیقه دارند.
مدل های مُدرن امروزی حتی صدای متنوع تری برای اعلام رُبع ساعت ها دارند، بدین معنا که اعلام ساعت ۸:۱۵ دقیقه به جز تعداد زنگ های ساعت، صدای مشابه ۹:۱۵ دارد، اما اعلام ساعت ۸:۳۰ با صدای کاملن متفاوتی صورت می پذیرد.
این زنگ ها برای افرادی که دارای مشکل بینایی بودند تولید شدند و قبل از فراگیر شدن سیستم ایلومینیشن Illumination (درخشش درتاریکی) برای اعلان ساعت در تاریکی بسیار کاربرد داشتند. امروزه این امکان یک ارزش افزوده در ساعت های مکانیکی محسوب می شود و به جز علاقه مندان واقعی ساعت طرفداران زیادی ندارد.
توجه کنید که این سیستم اعلان زمان، با زنگ های ساعت معمولی که فقط یک ساعت خاص را در بصورت مرتب، می توانند اعلام کنند بسیار فرق دارند، با این مکانیزم هر لحظه زمان سنج شما می تواند ساعت را به شما اعلام کند.
تاریخچه ریپیترهای ساعت
سیستم اعلان زنگ (ریپی تر ساعت) در سال ۱۶۷۶ میلادی توسط آقای اِدوارد بارلو انگلیسی Edward Barlow اختراع گردید. سیستم بسیار ساده حلزون و پاندول که بعدها به سیستم استاندارد ساعت سازان تبدیل گردید. ساختن این مکانیزم بسیار گران بود، زیرا نیاز به داشتن سیستم جدا برای اعلام ساعت با فشردن دگمه داشت، اینکار نیاز به نصب یک سری چرخ دندهای اضافی جداگانه داشت تا بتواند ساعت و دقایق را در رُبع اعلام نماید. با پیشرفت بیشتر دقایق اعلام هر ۵ دقیق میسر شدند. در قرن ۱۹ میلادی، با تولید ساعت های ارزان قیمت آلمانی، آمریکایی و فرانسوی این صنعت به زوال گرائید، چرا که ساعت های جدید با بهره گیری از سیستم های درخشش در تاریکی جدید گازی یا لومنس دیگر نیازی به این سیستم نداشتند و داشتن این مکانیزم صرفن یک لاکچری بی مصرف محسوب می گردید.
آقای ادوارد بارلو Edward Barlow و دانیل کوآر Daniel Quare ادعا داشتندکه این مبدع این سیستم بودند، در نهایت دادگاه به نفع آقای کوآر رای داد و این اختراع به مام وی در سال ۱۶۸۷ میلادی ثبت گردید. ساخت ساعت های جیبی و مچی با مکانیزم ریپیتر به دلیل فضای بسیار کم دشوار بود. ساعت سازان سوئیسی در سال ۱۸۰۰ میلادی این سیستم را ارتقا دادند و بروی ساعت های مچی نصب کردند. در فاصله سال های ۱۷۵۰ الی ۱۸۲۰ میلادی، نوعی از ریپیتر مرسوم شده بود که علاوه بر زنگ نواخته شده توسط دو چکش، باعث لرزش ساعت بروی دست می گردید.
در حوالی سال ۱۷۵۰ میلادی اعلان زنگ برای هر دقیقه متداول شد و ساعت ساز لندنی آقای جان اِلیکات John Ellicott فردی بود که نسبت به تولید ساعت به همراه دریپیتر دقیقه Minute Repeater به صورت عمده اقدام نمود.
ساعت سازان سوئیسی در سال ۱۸۰۰ میلادی این سیستم را ارتقا دادند. در قرن ۱۹ میلادی با بهبودهایی که برند آدام بروژِه بروی سیستم های ریپیتر دقیقه ایجاد نمود، این مکانیزم ها مرسوم تر شدند. گرچه فقط می توان آنها را بروی ساعت های بسیار خاص برند های لاکچری و با قیمت بالا پیدا نمود.
“مکانیزم ترکیبی توربیلون و اعلان گر زمان”
انواع ریپی ترها Repeater
اعلان رُبع ساعت Quarter Repeater
در ریپی ترهای اعلام کننده رُبع ساعت، زنگ در ابتدا ساعت و سپس آخرین رُبع ساعت برای دقیقه (در میان رُبع ساعت ها دقایق گرد می شوند) را اعلام میکند. معمولن مکانیزم دارای دو تُن متفاوت برای اعلام ساعت و دقیقه دارد، صدای با تُن پائین (آرام تر) برای اعلام ساعت و صدای با تُن بالاتر (بلندتر) برای اعلام رُبع ساعت ها. برای مثال اعلام ساعت ۲:۴۵ دقیقه به صورت تکرار دو بار صدای دانگ و سه بار صدای دینگ صورت میگیرد “دانگ، دانگ، دینگ، دینگ، دینگ”. دربرخی مدلها صداهای ترکیبی و متفاوت استفاده می شوند برای مثال یک نمونه ساعت ۲:۴۵ را به این طریق اعلام می کند “دانگ، دانگ، دینگ-دانگ، دینگ-دانگ، دینگ-دانگ”.
اعلان نیم رُبع ساعت Half-quarter Repeater
در این مدل ها در صورت گذر ساعت از وسط رُبع ساعت ها (هر هفت و نیم دقیقه)، بعد از اعلام ساعت و دقیقه یک تک زنگ با صدای متفاوت اعلام می کند که ساعت از نیم رُبع گذشته است. برای مثال ساعت ۳:۴۱ دقیقه اینتور اعلام می گردد : “دانگ، دانگ، دینگ-دانگ، دینگ-دانگ + دینگ” صدای دینگ آخر نشان دهنده این است که بیش از نیمی از رُبع ساعت گذشته است و زمان در بین ۳:۳۸ دقیقه تا ۳:۴۴ دقیقه قرار دارد.
اعلان زنگ ۵ دقیقه Five-Minute Repeater
در سال ۱۷۱۰ میلادی آقای ساموئل واتسون Samuel Watson ریپیتر ۵ دقیقه ای را ساخت. بدین ترتیب برای نشان دادن ساعت تُن پایین (دانگ) و برای دقیقه تُن بالا(دینگ) استفاده گردید. برای مثال ساعت ۲:۲۵ دقیقه با “دانگ – دانگ – دینگ – دینگ – دینگ – دینگ – دینگ” دعلام می گردید.
اعلان زنگ دقیقه – دقیقه شمار Minute Repeater
مکانیزم این سیستم نیز مشابه اعلان زنگ رُبع ساعت است، و فقط بعد از اعلام ساعت و ربع ساعت، تعداد دقیقه ها نیز اعلام میگردد. برای اینکار نیاز به سه صدای مختلف است، معمولن برای ساعت تُن بالا (دانگ)، برای ربع ساعت ترکیبی از تن پائین + تن بالا (دینگ-دانگ) و برای دقیقه تُن بالا (دینگ) به کار می رود. برای مثال ساعت ۲:۴۹ به صورت زیر نواخته می شود:
“دانگ – دانگ – دینگ/دانگ – دینگ/دانگ – دینگ/دانگ – دینگ – دینگ – دینگ – دینگ”.
اعلان زنگ ده دقیقه Decimal Repeater
این سیستم نیز مانند اعلان زنگ دقیقه کار می کند، با این توافت که به جای اعلان رُبع ساعت، هر ده دقیقه را اعلام کرده و سپس باقی دقایق را اعلام می کند. برای مثال ۲:۴۹ دقیقه با دو دانگ برای ساعت، ۴ دینگ-دانگ برای ۴۰ دقیقه و ۹ دینگ برای دقایق اعلام می شود.
گرچه اعلان ساعت ها بیش از ۲۵۰ سال پیش ساخته شده اند، اما بسیار کمیاب هستند.
زنگ بزرگ Grand Sonnerie
اعلان گر “زنگ بزرگ” یا Grand Sonnerie مکانیزم زنگ دقیقه یا رُبع ساعت است که به طور متناوب ساعت و رُبع ساعت ها را اعلام می کند، به علاوه می تواند با فشردن دگمه فقط ساعت را اعلام کند.
اعلان کننده نابینایان Dump Repeater
این مکانیزم برای افراد دچار مشکل بینایی طراحی شده و به جای اعلان زنگ، به صورت ویبره (لرزش) ساعت را به فرد اعلام می کند. اینکار با زدن چکش بروی فلز و انتقال لرزش به دست صورت می گیرد.
اُدوکران Audocron
یکی از دانشجویان Ecole Technique de la Vallée de Joux مکانیزم مکانیکی در سال ۱۹۳۰ میلادی اختراع نمود که برای نابینایان ساعت را با اعلان زنگ ده دقیقه اعلام می نمود. بعدها سیستم الکترونیکی اعلان زنگ توسط آمریکایی ها تولید شدکه شبیه مکانیزم اعلان ده دقیقه ای توسط صدا، ساعت، هر ده دقیقه و دقایق را اعلام می نمود.
امروزه این مکانیزم خاص در ساعت لاکچری چند صد هزار دلاری توسط برندهای خاص و به تعداد بسیار محدود تولید می گردند، قیمت یک ساعت مکانیکی با مینت رپیتر حداقل یکصد هزار دلار بیشتر از مدل مشابه بدون Repeater است.
امروزه بسیاری به جای کلمه ریپی تر Repeater از مینت ریپیتر Minute Repeater استفاد می کنند، در صورتی که ساعت سازان مختلف مدل های مختلف ریپیتر را در ساعت های مکانیکی خود به کار می برند. برند اُمگا Omega سوئیس یکی از اولین برندها در استفاده از این مکانیزم در ساعت های خود بود.
برندهای لاکچری برای به رُخ کشیدن قدرت طراحی و ساخت خود، سیستم های توربیلون دار خود را همزمان به Minute Repeater (پیشرفته ترین سیستم مکانیکی اعلان زمان) مجهز می کنند تا علاوه بر نمایش اوج هنر و خلاقیت در صنعت ساعت سازی رکورد قیمت برای ساعت را تا چندین ده میلیون دلار افزایش دهند.
2 thoughts on “زنگ اِعلان ساعت “ریپی تر Repeater” در صنعت ساعت سازی”